Nie ma organizacji, która działałaby w oderwaniu od warunków zewnętrznych. Wydarzenia i uwarunkowania otoczenia mają zawsze wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa i decyzje podejmowane na poszczególnych szczeblach.
Otoczenia można podzielić na:
- wewnętrzne – składa się z warunków i sił wewnątrz organizacji;
- zewnętrzne – wszystko to co z zewnątrz może wpływać na organizację.
Analiza otoczenia pozwala na uporządkowanie informacji oraz analizę zależności przedsiębiorstwa od warunków w jakich funkcjonuje. Dzięki temu będziemy o wiele dalej niż konkurencja w zakresie posiadanych informacji.
Dziś opiszę Wam otoczenie zewnętrzne w podziale na:
- otoczenie polityczno-prawne;
- otoczenie ekonomiczne;
- otoczenie socjokulturowe;
- otoczenie technologiczne.
ad. 1. Otoczenie polityczno-prawne obejmuje wszystkie aspekty polityki podatkowej, uregulowań prawnych (np. prawo pracy, zatrudnienia, ochrony konsumenta), wpływ sytuacji politycznej na daną branżę. Pod uwagę bierze się również pomoc państwa, dostępność subsydiów w danej działalności. Ponadto analizujemy również aspekt międzynarodowy, w szczególności umowy międzynarodowe dotyczące danej dziedziny, przynależność kraju do ugrupowań międzynarodowych i handlowych.
ad. 2. Otoczenie ekonomiczne dotyczy sytuacji makroekonomicznej kraju, co jest mierzone za pomocą PKB oraz udziału danej branży w Produkcie Krajowym Brutto. Otoczenie to obejmuje również podstawowe mierniki tj. stopę inflacji, obowiązujące stopy procentowe, wartość waluty oraz stopy bezrobocie. Ponadto istotne są też informacje odnośnie zmian cyklicznych w ekonomii kraju czy świata w danej branży (recesja, koniunktura, stagnacja) i ich częstotliwość występowania.
ad. 3. Otoczenie socjokulturowe obejmuje wszelkie aspekty związane z populacją wielkość i tempo wzrostu siły roboczej, podział wiekowy, struktura społeczna i etniczna, struktura zatrudnienia. Analizie podlega również rozlokowanie geograficzne ludności oraz poziom majątkowy społeczeństwa. W niektórych przypadkach nieodzowne jest badanie stylu życia i tradycji kulturowych, poziom wykształcenia i edukacji. W otoczeniu socjokulturowym można zawrzeć również informacje odnośnie nastroi społecznych w stosunku do danej branży oraz otwartości na nowe technologie i produkty międzynarodowe.
ad. 4 Otoczenie technologiczne opisuje działalność z zakresie badań i rozwoju w danej branży, jakość zaplecza naukowo – badawczego oraz osiągnięcia technologiczne. Zaliczane są tu również technologie informatyczne, automatyzację, technologie produkcyjne oraz infrastrukturę transportową.
Analiza otoczenia jest przydatna nie tylko przy planowaniu dużych inwestycji, ale również przy tworzeniu planów strategicznych. Większość przedsiębiorstw nie podejmuje działań w tym zakresie, głównie dlatego, że skupiają się na tym co tu i teraz. W myśleniu perspektywicznym o biznesie ważne jest uwzględnienie istotnych warunków wewnętrznych, które mogą oddziaływać na przedsiębiorstwo.
