Listopad to czas wyciszenia i dojrzałej refleksji. Natura zwalnia, dając nam przestrzeń, by zatrzymać się na chwilę i wsłuchać w to, co naprawdę ważne. To idealny moment, by podsumować dotychczasowe działania, docenić postępy i przygotować się na nowe wyzwania, które przyniesie nadchodzący rok. W listopadzie warto pielęgnować spokój, z którego rodzi się klarowność myślenia. To właśnie teraz, w ciszy i skupieniu, kształtują się pomysły, które wkrótce mogą rozkwitnąć pełnią sukcesu.
Ruszył Model Certyfikatów i Uprawnień (MCU)
Od 1 listopada 2025 r. Ministerstwo Finansów uruchomiło Moduł Certyfikatów i Uprawnień (MCU) – nową funkcjonalność, która umożliwia nadawanie uprawnień użytkownikom i wydawanie certyfikatów KSeF. To kluczowy krok w kierunku wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur w wersji 2.0, który zacznie obowiązywać od 1 lutego 2026 r.
MCU to narzędzie dostępne w domenie KSeF, umożliwiające:
- nadawanie i zarządzanie uprawnieniami do korzystania z KSeF,
- składanie wniosków o wydanie certyfikatów KSeF,
- uwierzytelnianie użytkowników w nowym systemie KSeF 2.0.
Po nadaniu uprawnień w MCU możliwe będzie złożenie wniosku o wydanie certyfikatu KSeF, który można uwierzytelnić np. podpisem zaufanym, podpisem kwalifikowanym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną.
O wydanie certyfikatu KSeF bez dodatkowych formalności mogą ubiegać się:
- osoby fizyczne zgłoszone w zawiadomieniu ZAW-FA,
- osoby fizyczne posiadające uprawnienia właścicielskie w systemie,
- podatnicy niebędący osobami fizycznymi, którzy posiadają uprawnienia właścicielskie i korzystają z pieczęci elektronicznej do uwierzytelniania w KSeF.
Certyfikaty będą wydawane w dwóch typach- typ 1 i typ 2.
Certyfikat typu 1 umożliwiał będzie logowanie się i wykonywanie działań w systemie KSeF zgodnie z przypisanymi uprawnieniami. Po uwierzytelnieniu system rozpozna użytkownika na podstawie numeru NIP lub PESEL zapisanego w certyfikacie, dzięki czemu możliwe będzie działanie w ramach wszystkich powiązanych uprawnień.
Certyfikat typu 2 wymagany będzie w przypadku wystawiania faktur w trybie offline, czyli gdy system KSeF jest chwilowo niedostępny, w trybie awarii systemu lub w trybie tzw. offline24. Taki certyfikat umożliwi potwierdzenie tożsamości wystawcy faktury – osoby fizycznej lub podmiotu (np. spółki).
Co ważne, certyfikaty typu 1 i typu 2 będą generowane oddzielnie – nie będzie możliwości uzyskania jednego wspólnego certyfikatu dla obu funkcji.
Ministerstwo Finansów podkreśla, że generowanie certyfikatów w MCU ma charakter tymczasowy – rozwiązanie będzie dostępne od listopada 2025 r. do końca stycznia 2026 r.
Od 1 lutego 2026 r. funkcjonalność zostanie przeniesiona do KSeF 2.0 oraz Aplikacji Podatnika KSeF 2.0, a wszystkie uprawnienia nadane w MCU zostaną automatycznie przeniesione do nowego systemu.
Aby zapewnić ciągłość fakturowania i bezproblemowe przejście do KSeF 2.0, zalecamy jednak aby z wyprzedzeniem nadać uprawnienia w systemie KSeF 1.0 i przygotować się do korzystania z MCU jeszcze przed 1 lutego 2026 r.
Nowe niższe limity leasingu, również dla starych umów
We wrześniowym Newsletterze informowaliśmy Państwa o nadchodzących zmianach w amortyzacji i leasingach samochodów osobowych od 2026 roku. Najważniejsza z nich dotyczyła obniżenia limitu wartości amortyzacji dla większości pojazdów – z obecnych 150 tys. zł do 100 tys. zł.
Z przepisów jasno wynikało, że jeśli pojazd wprowadzony zostanie do ewidencji środków trwałych przed 1 stycznia 2026 r., to nawet jeśli jego wartość przekroczyła 100 tys. zł, dotychczasowe zasady amortyzacji pozostaną bez zmian i pojazdy te będą mogły korzystać z obecnego w 2025 roku, wyższego limitu. Pojawiło się jednak wiele wątpliwości co z umowami leasingów zawartymi przed 2026 rokiem, a wiele podmiotów apelowało do Ministerstwa Finansów o doprecyzowanie przepisów.
Swoje stanowisko resort wyraził w piśmie będącym odpowiedzią na interpelację poselską i niestety nie jest ona korzystna dla przedsiębiorców.
Ministerstwo Finansów potwierdziło, że od 1 stycznia 2026 r. w przypadku samochodów osobowych o emisji CO₂ równej lub wyższej niż 50 g/km, będących przedmiotem leasingu, najmu lub dzierżawy, zacznie obowiązywać nowy, niższy limit odliczenia – 100 000 zł.
Co istotne, nowe przepisy obejmą również umowy zawarte przed tą datą. Oznacza to, że przedsiębiorcy nie będą mogli korzystać z dotychczasowych, wyższych limitów na zasadzie praw nabytych – wyjątkiem pozostaną jedynie samochody stanowiące środki trwałe firmy. Na stronie Krajowej Informacji Skarbowej możemy znaleźć już podobne informacje. Takowe podejście do przepisów dotyczących samochodów będących przedmiotem leasingu argumentował to tym, że samochody leasingowane nie są ujmowane w ewidencji środków trwałych przedsiębiorcy, dlatego nie dotyczy ich przepis przejściowy.
Ministerstwo Finansów poinformowało również, że nie planuje prac legislacyjnych zmierzających do wprowadzenia przepisów przejściowych, które pozwoliłyby podatnikom korzystać z dotychczasowych limitów w odniesieniu do umów leasingu, najmu czy dzierżawy zawartych przed 1 stycznia 2026 r.
Ulga IP Box – zasady i planowane zmiany od 2026 roku
Ulga IP Box (ang. Innovation Box) to preferencja podatkowa, która ma zachęcać przedsiębiorców do inwestowania w innowacje, badania i rozwój.
Dzięki niej możliwe jest zastosowanie obniżonej, 5-procentowej stawki PIT lub CIT do dochodów uzyskiwanych z tzw. kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP).
Do takich praw zaliczają się m.in.:
- patenty,
- prawa ochronne na wzory użytkowe,
- prawa z rejestracji wzorów przemysłowych,
- dodatkowe prawa ochronne dla produktów leczniczych,
- prawa z rejestracji topografii układów scalonych,
- autorskie prawa do programów komputerowych.
Z preferencji tej korzystają głównie specjaliści z branży IT, w tym programiści prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, którzy tworzą oprogramowanie w ramach projektów badawczo-rozwojowych.
Dzięki uldze możliwe jest znaczące obniżenie obciążeń podatkowych przy jednoczesnym wspieraniu innowacyjności i rozwoju technologii.
Po sześciu latach obowiązywania ulgi Ministerstwo Finansów zapowiedziało modyfikacje przepisów. Resort argumentuje to koniecznością uszczelnienia systemu i ograniczenia sytuacji, w których ulga była wykorzystywana niezgodnie z jej celem – zwłaszcza przez podmioty, które nie prowadziły faktycznej działalności twórczej, a jedynie optymalizowały swoje rozliczenia.
Celem nowelizacji jest więc rozdzielenie przedsiębiorców rzeczywiście prowadzących działalność innowacyjną od tych, którzy formalnie spełniali warunki, ale nie generowali faktycznej wartości intelektualnej.
Zgodnie z projektem Ministerstwa Finansów, aby skorzystać z preferencyjnej 5% stawki, przedsiębiorca będzie musiał spełnić jeden z dwóch nowych warunków:
- Zatrudnienie co najmniej trzech osób (w przeliczeniu na pełne etaty) przez minimum 300 dni w roku podatkowym.
Ma to na celu potwierdzenie, że działalność ma rzeczywisty charakter gospodarczy i nie jest prowadzona wyłącznie przez jedną osobę w sposób incydentalny. - Ponoszenie miesięcznych kosztów wynagrodzeń współpracowników (na umowach cywilnoprawnych) w wysokości co najmniej trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
Wymóg ten ma stanowić dowód faktycznego zaangażowania środków w proces twórczy i rozwój własności intelektualnej.
Co te zmiany oznaczają w praktyce? Proponowane przepisy mogą pozbawić prawa do ulgi wiele mniejszych firm i jednoosobowych działalności gospodarczych, które dotychczas korzystały z IP Box w pełni zgodnie z prawem.
Dotyczy to przede wszystkim programistów i twórców aplikacji, którzy samodzielnie opracowują innowacyjne rozwiązania technologiczne, tworzą kod źródłowy, prowadzą dokumentację B+R i ponoszą pełne ryzyko gospodarcze.
Jak wskazują eksperci, nowe wymogi mogą uderzyć w najbardziej kreatywnych i innowacyjnych przedsiębiorców, którzy działają indywidualnie, ale wnoszą realną wartość dla gospodarki.
Projekt zmian przewiduje także, że dochody objęte ulgą IP Box zostaną włączone do podstawy obliczenia tzw. daniny solidarnościowej. Obecnie danina solidarnościowa w wysokości 4% dotyczy podatników osiągających roczny dochód powyżej 1 mln zł.
Po zmianach – planowanych na początek 2026 r. – również dochody rozliczane w ramach IP Box będą uwzględniane przy ustalaniu tego progu. Oznacza to, że preferencyjna stawka 5% nie uchroni już przed obowiązkiem zapłaty dodatkowego 4% podatku w przypadku wysokich dochodów.
Zapowiadane zmiany w uldze IP Box mogą znacząco wpłynąć na rozliczenia przedsiębiorców z branży IT i innowacji.
Już teraz warto przeanalizować strukturę działalności i umów współpracy, aby mieć pewność, że po 1 stycznia 2026 r. firma nadal będzie mogła korzystać z 5% stawki podatku.
ZMIANY w sektorze kadrowo-płacowym
Nowe zasady ustalania stażu pracy
- Do stażu pracy będą wliczane:
- Umowy zlecenia i agencyjne
- Prowadzenie działalności gospodarczej
- Praca za granicą (nawet bez etatu)
- Współpraca z osobą prowadzącą działalność
- Okresy zawieszenia działalności w związku z opieką nad dzieckiem
- Zmiana ta wejdzie w życie:
- 1 stycznia 2026 r. – sektor publiczny
- 1 maja 2026 r. – sektor prywatny
Nowe obowiązki informacyjne pracodawców
- Pracodawca nie może pytać o poprzednie wynagrodzenie kandydata.
- Musi natomiast podać:
- Proponowane wynagrodzenie (lub jego przedział)
- Składniki wynagrodzenia
- Kryteria ustalania płacy
- Informacje te muszą być przekazane przed rozmową kwalifikacyjną lub w ogłoszeniu o pracę.
Jawność wynagrodzeń i raportowanie różnic płacowych
- Wdrażana jest unijna dyrektywa o przejrzystości wynagrodzeń.
- Pracodawcy będą musieli:
- Informować o widełkach płacowych
- Raportować różnice płacowe z podziałem na płeć
- Wprowadzić zasady równego traktowania w wynagradzaniu
Nowe przepisy BHP
- Wprowadzenie limitów maksymalnej temperatury w miejscu pracy
- Zaostrzenie przepisów dotyczących substancji szkodliwych, mutagennych i rakotwórczych